Plac Wol­no­ści

O mój Ślą­sku… Plac Wol­no­ści w Kato­wi­cach. Jest jed­nym z naj­star­szych pla­ców w mieście. 

Już w pierw­szym nie­miec­kim pla­nie zabu­do­wy Kato­wic z 1865 r. ówcze­sny Wil­helm­splatz sytu­owa­ny był na głów­nej osi miej­skiej wyzna­cza­nej dziś przez ul. 3 Maja – Rynek i ul. War­szaw­ską. Plac do dziś zacho­wał wyty­czo­ny wte­dy plan sze­ścio­bo­ku.
Począt­ko­wo w cen­trum pla­cu znaj­do­wał się odsło­nię­ty 18 paź­dzier­ni­ka 1898 pomnik dwóch nie­miec­kich cesa­rzy (niem. Zwe­ika­iser­denk­mal): Wil­hel­ma I i Fry­de­ry­ka III. Jego auto­rem był Felix Gör­ling.
13 grud­nia 1920 nad ranem człon­ko­wie Pol­skiej Orga­ni­za­cji Woj­sko­wej wysa­dzi­li pomnik cesa­rzy.
W 1923 po utwo­rze­niu woje­wódz­twa ślą­skie­go zbu­do­wa­no tu pomnik-grób Nie­zna­ne­go Powstań­ca Ślą­skie­go. Odsła­niał go Woj­ciech Kor­fan­ty wraz z pre­zy­den­tem Sta­ni­sła­wem Woj­cie­chow­skim. Tabli­cę na pomni­ku wyko­nał rzeź­biarz Tade­usz Błot­nic­ki.
W cza­sach PRL‑u wybu­do­wa­no nowy pomnik – żoł­nie­rzy Armii Czer­wo­nej pro­jek­tu Paw­ła Stel­le­ra (1945), zastą­pio­ny w latach pięć­dzie­sią­tych XX w. pomni­kiem wyko­na­nym przez rzeź­bia­rza Sta­ni­sła­wa Mar­ci­no­wa.
Po 1989 roku stra­szył jesz­cze dłu­go. Osta­tecz­nie pomnik został zde­mon­to­wa­ny 14 maja 2014 i po reno­wa­cji w Gli­wic­kich Zakła­dach Urzą­dzeń Tech­nicz­nych prze­nie­sio­ny na cmen­tarz żoł­nie­rzy sowiec­kich obok kato­wic­kie­go Par­ku Kościusz­ki.
Cokół wciąż pusty…

Vil­la Reden

To gale­rio­wiec poło­żo­ny w oko­li­cy Par­ku Ślą­skie­go w Cho­rzo­wie. Został zapro­jek­to­wa­ny przez Macie­ja Fran­tę z pra­cow­ni Fran­ta Gro­up, któ­ry posta­no­wił wpi­sać budy­nek w drzewostan.

Ele­ganc­ki apar­ta­men­to­wiec nie tyl­ko dosko­na­le wpi­su­je się w zie­lo­ną oko­li­cę Par­ku Ślą­skie­go, ale swo­im wyglą­dem jed­no­cze­śnie nawią­zu­je do przed­wo­jen­nych wil­li, któ­re znaj­du­ją się w oto­cze­niu inwe­sty­cji. Cha­rak­te­ry­stycz­ne dla tego pro­jek­tu są rów­nież duże tara­sy, któ­re zosta­ły umiesz­czo­ne przy każ­dym mieszkaniu.

Obiekt, mimo iż wyglą­da na jeden spój­ny apar­ta­men­to­wiec, został zapro­jek­to­wa­ny jako zespół czte­rech dwu­kon­dy­gna­cyj­nych budyn­ków miesz­kal­nych podzie­lo­nych na czte­ry nie­za­leż­nie funk­cjo­nu­ją­ce czę­ści, w któ­rych znaj­du­je się w sumie osiem apar­ta­men­tów. Par­ter budyn­ku to w więk­szo­ści prze­strzeń pusta słu­żą­ca jako część wspól­na dla wszyst­kich miesz­kań­ców oraz stre­fa wejść do budyn­ków wraz z pomiesz­cze­nia­mi technicznymi.

Budy­nek jest obiek­tem nie­wiel­kiej ska­li i nie ma bar­dzo uroz­ma­ico­nych roz­wią­zań. Jego pod­sta­wo­wą cechą jest skrom­ny i kon­se­kwent­ny dobór mate­ria­łów wykoń­cze­nio­wych oraz pro­sty i nie­dro­gi spo­sób budo­wa­nia. Takie zało­że­nia sta­ra­li­śmy się speł­nić zgod­nie z ocze­ki­wa­nia­mi inwe­sto­ra – tłu­ma­czy archi­tekt Maciej Franta.

Maciej Fran­ta od 2010 roku pro­wa­dzi pra­cow­nię Fran­ta Gro­up. Autor m.in. takich reali­za­cji jak adap­ta­cja kamie­ni­cy na hotel Ope­ra w Tar­now­skich Górach, osie­dle Oswal­dów Park, roz­bu­do­wa Zespo­łu Szpi­ta­li Miej­skich w Cho­rzo­wie czy przed­szko­la w Kra­ko­wie i Sułkowicach.

Kry­sty­na

W 1928 roku sta­rą wie­żę szy­bu Kaiser Wil­helm” zastą­pio­no moder­ni­stycz­ną wie­żą basz­to­wą o wyso­ko­ści 57 metrów. To jest wła­śnie szyb Kry­sty­na”, nazwa­ny tak po 1945 roku.

Wymu­ro­wa­no ją z cegły i nada­no przy­bli­żo­ny kształt mło­ta gór­ni­cze­go – pyr­li­ka. Na węż­szym trzo­nie poło­żo­no szer­szą, beto­no­wą pły­tę, na któ­rej posa­do­wio­no gór­ną część wie­ży. Okna two­rzą pio­no­we cią­gi. W środ­ku pra­co­wa­ły pierw­sze na Ślą­sku elek­trycz­ne maszy­ny wycią­go­we, umiesz­czo­ne na gło­wi­cy. Mia­ły one moc 27002400 KM i pocho­dzi­ły z zabrzań­skiej Huty Don­ner­smarck (ich sil­ni­ki były fir­my BBC Brown Boveri). 

Maszy­ny napę­dza­ły koła o śred­ni­cy się­ga­ją­cej 7 metrów! Według nie­zwe­ry­fi­ko­wa­nych prze­ka­zów, na wie­żę szy­bu Kaiser Wil­helm” wspiął się tuż przed wybu­chem II woj­ny świa­to­wej – w celu obser­wa­cji pol­skiej stro­ny gra­ni­cy – Adolf Hitler. W 1945 roku nazwę kopal­ni zmie­nio­no na Szom­bier­ki”, a szy­bu na Kry­sty­na”.

Jesień

Już jest, ale taka jak na zdję­ciu zbli­ża się wiel­ki­mi krokami. 

I wca­le mnie to nie cie­szy. Nawet zachwy­ty, że nad­cho­dzi pol­ska zło­ta jesień”.

Zdję­cie by Iga 🙂

Bał­tyk

Tak się zło­ży­ło, że kil­ka dni prze­by­wa­łem nad Bał­ty­kiem. W Trój­mie­ście – tłu­my, ale nad morzem – pusto.

Jak na tym zdjęciu:

I takie pla­że nad Bał­ty­kiem lubię…